Print this page
-->

Rusça

Rusça (русский язык (yardım•info, okunuşu: ruskiy yazık), Slav Dillerinden, Avrasya'da yaygın olarak konuşulan bir dil.

Rusça, Beyaz Rusça ve Ukraynaca ile birlikte Hint-Avrupa dil ailesinin Slav Dilleri grubunun Doğu Slav Dilleri alt grubuna girer. 20. yüzyılda politik açıdan önemli bir dil olan Rusça, Birleşmiş Milletlerin resmi dillerinden biridir. Rusça dünya üzerinde en çok konuşulan 7. dildir.[12] Rusça Kiril alfabesini kullanır. Çünkü Latin harfleri Rus dilindeki tüm sesleri ifade etmek için yeterli değildir.[13] Rusça'da vurgu çok önemlidir. Rus dilindeki kelimelerdeki vurgunun hiçbir kuralı yoktur. Bu yüzden kelimeleri öğrenirken vurguyu da ezberlemek gerekir. Rusça sözcüklerde vurgunun belli bir yeri yoktur.[14] DolayısıyӀa sözcükleri öğrenirken vurguyu ve telaffuzu doğru öğrenmek önemlidir. Rusça kelime okunuş vurgu bulunduğu yere bağlı olarak değişebilir. Mesela: золото [zólata] - золотой [zalatóy

Özellikleri
Ukrayna ve Belarus dili Rusça'ya en yakın olan dillerdir. Doğu Slav dilleri de Rusça'ya çok yakındır.[16] Ukrayna ve Belarus'un doğu ve güney bölgelerinde de Rusça konuşulur. Eski bir Doğu Slav lehçesi olan Novgorod Lehçesinin Rusça'nın oluşumunda büyük önem oynadığı kabul edilir.[17] Bulgarca her ne kadar dil bilgisi olarak Rusça'dan farklı olsa da her ikisi de 19. ve 20. yüzyıllarda Slav etkisi altına girmiştir. Bu yüzden Rusça ile Bulgarca arasında birçok ortak kelime vardır.[17] Rus dilinde harfleri yumuşatmak veya kalınlaştırmak için oluşturulan özel harfler vardır. ь bu harf önüne gelen sesi yumuşatır. ъ bu harf ise sertlik işaretidir. [18] Rusça yüzyıllar içerisinde İngilizce, Fransızca, Almanca, Hollandaca, Lehçe, Latince gibi dillerden etkilenmiştir.[19] Monterey, Kaliforniya'da yer alan Savunma Dil Enstitüsüne göre İngilizce'yi akıcı konuşabilen birinin 720 saatlik bir eğitimle Rusça öğrenilebileceğini hesaplamıştır. Rusça dünya politikasında kritik rol oynadığı için Birleşmiş Milletler İstihbarat Topluluğunda sabit hedef dili olmuştur

Coğrafi Dağılım
Rusça'nın en yaygın kullanıldığı ülkeler Rusya, Ukrayna, Kazakistan ve Belarus’tur. Bir zaman Sovyetler Birliği’ni oluşturan ülkelerde de eskisi kadar yaygın olmasa da kullanılmaktadır. Sovyetler zamanında farklı etnik grupların konuştuğu dillere yönelik devlet politikası sık sık değişse de, ağırlıklı olarak Rusça kullanılmaktaydı. 1990 yılında Rusça, birliğin resmi dili olarak kabul edildi.[21] 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla birlikte yeni bağımsızlığını kazanmış devletlerin çoğu kendi yerel dillerini destekleyen politikalar izlediler. Ancak Rusçanın bölgedeki önemi güncelliğini korumaktadır. Örneğin Estonya'nın % 67,8'i Rusça konuşmaktadır. Sovyetler Birliği'nden dağılan ülkelerin çoğunda Rusça resmî dildir. Resmî dil değilse bile Rus dili okullarda öğretilmektedir.[16]Baltık ülkelerinde ya yabancı dil olarak ya da anadil olarak Rusça konuşulmaktadır. Kazakistan, Beyaz Rusya ve Kırgızistan'da Rusça hâlâ resmi dildir. Kuzey Kazakistan'ın büyük bir kısmı hala Rusça konuşmaktadır.[17]Litvanya nüfusunun % 60'ı Rusça bilmektedir. İsrail'de 750.000 kişi tarafından Rusça konuşulmaktadır.[22] Bunlar eski Sovyetler Birliği'nden gelen Yahudi göçmenlerdir. Kazakistan, Belarus, Özbekistan, Ukrayna, Kırgızistan, Moldova, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan ve Tacikistan'da okullarda zorunlu Rusça eğitimi verilir

Alfabe

    Ana madde: Rus alfabesi

Rus Alfabesine Örnek

Rusça 33 harften oluşan ve Kiril abecesinin Rusçaya uyarlanmış şekli olan bir abece kullanır. Bu abece:
А
/a/     Б
/b/     В
/v/     Г
/ɡ/     Д
/d/     Е
/ye/     Ё
/yo/     Ж
/j/     З
/z/     И
/i/     Й
/y/
К
/k/     Л
/l/     М
/m/     Н
/n/     О
/o/     П
/p/     Р
/r/     С
/s/     Т
/t/     У
/u/     Ф
/f/
Х
/h/     Ц
/ts/     Ч
/ç/     Ш
/ş/     Щ
/şç/     Ъ
/kalınlaştırma işareti/     Ы
/ı/     Ь
/yumuşaklık işareti/     Э
/e/     Ю
/yu/     Я
/ya/